Pomiędzy jawą a snem - "Dwadzieścia siedem snów" Marta Alicja Trzeciak

Oniryzm to częsty motyw literaturze. Sny jako takie od zawsze fascynował ludzkość, a ta od zarania dziejów próbowała dociec ich znaczenia i doszukiwać źródła ich powstania, badając swoją podświadomość. Do dzisiaj marzenia senne pozostają niezgłębioną zagadką, która po wielu latach od powstania teorii psychoanalizy, w dalszym ciągu stanowią nieustanne źródło inspiracji, chociażby dla współczesnych autorów. Jednym z nich jest Marta Alicja Trzeciak, która tę materie wykorzystała w swojej najnowszej powieści Dwadzieścia siedem snów.

Młoda pisarka poszukując weny wyrusza na wieś do Tego Nowego i wynajmuje pokój u miejscowej, zwanej Szarą. Kobieta wybiera ten, który według najmłodszej z mieszkanek domu jest nawiedzony, bo ktoś przychodzi i szepcze, sprawiając, że od razu się zasypia. Już pierwszej nocy narratorka powieści ma przedziwne sny,  a każdy następny stanowi rozwinięcie poprzedniego. Jej mary są na tyle realne, że jawa zaczyna zlewać się ze snem, a ten staje się na tyle realny, że ciężko rozpoznać, co jest prawdą, a co jest tylko marą. Dzięki swoim wizjom młoda pisarka poznaje historię Szarej i jej rodziny oraz klątwy, która została na nich rzucona. Dowiaduje się także o relacjach panujących w Tym Nowym i Tym Starym, a także kim jest żyjąca samotnie na wzgórzu Milena.

Powieść Marty Alicji Trzeciak jest typowym przykładem tendencji estetycznej jaką jest realizm magiczny. Autorka stopniowo wprowadza w świat marzeń sennych, pozwalając czytelnikowi, tak jak głównej bohaterce powieści, zatracić możność rozróżnienia między prawdą i fikcją. U Trzeciak wszystko jest nie z tego świata, a nawet jak wydaje się dość prawdziwe,  to przedstawione zostało w taki sposób, by zatracić poczucie realności i możności rozpoznawania jawy i snu. Dodatkowo powieść powiązana jest dość istotnie ze słowiańską mitologią, nawiązując do postaci boginek opiekujących się ciężarnymi i nowo narodzonymi dziećmi - Rodzanic. 

Dwadzieścia siedem snów zachwyciło mnie i wciągnęło już od pierwszej strony. Nie trzeba mnie długo namawiać na historie nawiązujące do słowiańskiej mitologii i wierzeń, bo ta od zawsze przyciągała mnie w niezrozumiały sposób. Niezaprzeczalnym atutem tej historii są także jej bohaterki. Kobiety o trudnej przeszłości, wielu przejściach, kobiety charakterne, z jednej strony nie dające sobie pluć w kaszę, z drugiej naiwnie poddające się złemu losowi i uparcie wierzące w nałożoną na nie klątwę. 

Powieść Marty Alicji Trzeciak to historia nietuzinkowa, wymykająca się wszelkim klasyfikacjom i schematom. Jest to opowieść, z gatunku tych, których się nie zapomina – pełna niejasności i niedopowiedzeń, wymagająca pochylenia się nad jej treścią i smakowania ukrytych w niej motywów. Aż ma się ochotę delektować nią niespiesznie i  chłonąć  jej magię, starając odkryć, gdzie kończy się jawa, a zaczyna sen.

Tytuł: Dwadzieścia siedem snów

Autor:  Marta Alicja Trzeciak

Data wydania: 19 maja 2014

Liczba stron: 336 

Wydawnictwo: Kobiece

Za możliwość zatracenia różnicy miedzy jawą a snem dziękuję Wydawnictwu Kobiecemu.